Elizabet’in Övgüsü

Cuma günü bir AVM’de bir kaç yere uğradım. Hristiyan Noel ilahilerini duyunca şaşırmadım. Artık alıştık. Burada ‘yılbaşı müziği’ olarak açıyorlar. Bir mağazada ‘Sevin Dünya Rabdir Gelen’ ilahisi çalıyordu. Bir diğer mağazada da ‘Sakin Gece, Kutsal Gece’ ilahisi çalıyordu. Umarım bir gün bu ilahilerin ne anlama geldiğini anlarlar.

Bu sezon gerçekten de sevinçle dolu bir sezon! Ama bir çok kişi bu sevincin sebebini bilmiyor. Bu noel advent sezonu bizleri Mesih’in doğumuna götürüyor. Sevincimizin nedeni de budur. Tanrı’nın Oğlu’nun dünyaya gelişine bakıyoruz ve tekrar yeryüzüne gelip yaşayanları ve ölüleri yargılayacağı güne bakıyoruz.

Bu ayetlerde Rabbimizin doğumuyla ilgili anlatılanları düşünürken sevinçle dolmalıyız. Neden? Baba’yla aynı özden olan Tanrı’nın Oğlu, yani gerçekten de ve tam olarak Tanrı olan İsa Mesih “annesinin özünden” ve “babasının özünden” insan doğasını alarak insan olmuştur.

Luka 1:39-40 ayetlerinin arka fonunu hatırlayalım. O günlerde derken Cebrail’in Meryem’e bir oğlunun olacağını söylediği zamandan bahsediyor. O günlerde Meryem kalkıp aceleyle gitti. Yahuda’nın dağlık bölgesindeki bir kente gitti. Bu durum Meryem’in yoğun duygularına da işaret ediyor. Bakire Meryem gebe kalacağını ve bir Oğul doğuracağını, hatta Rabbin kendisini karnında taşıyacağını daha yeni işitmişti. Ve dahası, Cebrail Meryem’e çocuk doğurma yaşının çok ötesinde olan bir akrabası olan Elizabet’in de hamile olduğunu söylemişti. İşte Meryem’in buna bir karşılık vermesi gerekiyordu. Ve bu karşılığı sevinçle verdiğini görüyoruz! Meryem Yahuda’nın dağlık bölgesindeki bir kente gitti derken Yeruşalim’in güneyindeki bir yere gittiğini anlıyoruz. Bu yolculuğun 4-5 gün sürdüğünü düşünüyoruz ve  oraya vardığında Zekeriya’nın evine girip Elizabet’i selamladı. Meryem sevinçli… ve hatta bu durumun daha da çok sevince sebep olduğunu görüyoruz.

Vahfizci Yuhanna’nın (Yahya) Sevinçli Davranışları (a. 41, 44)

Bu hikayede birinci ve en beklenmedik şey Vaftizci Yahya’nın sevinçli davranışlarıdır. Elizabet Meryem’in selamını duyunca rahmindeki çocuk hopladı. Kutsal Ruh’la dolan Elizabet yüksek sesle şöyle dedi: “Kadınlar arasında kutsanmış bulunuyorsun, rahminin ürünü de kutsanmıştır  (a. 41) ve Elizabet Meryem’e Bak, selamın kulaklarıma eriştiği an, çocuk rahmimde sevinçle hopladı (a. 44) diyor. Daha sonra İsa Mesih “Küçük çocukların ve emziktekilerin dudaklarından kendine övgüler döktürdün” demişti (Matta 21:16; Mez. 8:2[LXX]). Tabbi ki, bütün bunlar Vaftizci Yahya henüz konuşamıyorken gerçekleşiyor. Anne karnındayken bile Kurtarıcısına övgüler sunduğunu görüyoruz! Ultrasonla anne karnındaki çocukların annelerinin ve babalarının sesleriyle hareket ettiklerini görürsünüz.

Ama burada bundan daha fazlasını görüyoruz! Yahya’nın tanıklığı Rabbimizin Kurtarıcı olduğuna dair yapılmış en erken tanıklıklardan ve işaretlerden birisidir. Eğer annesinin 1:41’deki sözleri Kutsal Ruh tarafından yönlendirilmişse Yahya’nın sevinçle zıplaması da aynı şekilde yönlendirilmemiş midir? Bu durum biz anne babalara çocuklarımızın Tanrı’nın işlerine dahil edilebileceklerini hatırlatmalıdır. Vaftizci Yahya’nın annesinin karnında sevinçle zıplamış olması, Rabbin bizim çocuklarımızın yüreğine de iman armağanını anne karnındayken koyabileceğini gösteriyor. İzmir Protestan Kilisesi olarak çocuklarımızı kiliseden uzaklaştırmıyoruz. Bazı kiliseler ibadet başladığı anda çocuklarını ‘Pazar okulu’ adı altında başka bir odaya gönderiyor. Bizler çocukların mutlaka aileleriyle aynı yerde ibadet etmeye devam etmeleri gerektiğini öğretiyoruz. Batıda endüstriyel devrimle ortaya çıkmış olan pazar okulu öğretisini kabul etmiyoruz, yadırgıyoruz ve bu uygulamanın Kutsal Yazıların öğretilerine ve ilk Hristiyan uygulamalarına tamamen zıt olduğunu görüyoruz. 

Elizabet’in Sevinç Sözleri (a. 41-43, 45)

Meryem’in ve Elizabet’in karnındaki sevinç Elizabet’in sevinç sözleriyle karşımıza çıkıyor. Çocuklar, bazen sizin için sarılmış, sizi bekleyen bir hediye olur. Siz hiç annenizin, babanızın elindeki hediyenin ne olduğunu tahmin ettiniz mi? Hediyeyi açmadan önce hediyenin ne olduğunu doğru tahmin ettiniz mi? Bugün okuduğumuz hikayede, büyükannelerimizin yaşlarına gelmiş olması gereken Elizabet’in hamile olduğunu ve melek Cebrail’in kendisine bir oğul sahibi olacağını söylediğini görüyoruz. Ve daha sonra kuzeni Meryem’in gelip kendisinin de mucizevi bir şekilde gebe olduğunu söylediğini görüyoruz. Elizabet artık kendisini tutamıyor! Elizabet’le aramızdaki fark Elizabet’in sözlerinin sıradan sözler olmamasıdır. Elizabet’in sözleri Kutsal Ruh tarafından söyletilen sözlerdi: Zekeriya’nın evine girip Elizabet’i selamladı. Elizabet Meryem’in selamını duyunca rahmindeki çocuk hopladı. Kutsal Ruh’la dolan Elizabet yüksek sesle şöyle dedi: (a. 40-41). Luka Elizabet’in neden Kutsal Ruh’la dolu olduğunu söylüyor? Bu sözlerin önemini anlamamızı, öğrenmemizi, ve özümseyip hazmetmemizi istiyor. Elizabet Kutsal Ruh’un gücüne, Meryem’e ve İsa Mesih’e tanıklık ediyor.

Luka 1:42 ayetinde Elizabet’in Meryem’e söylediği sözlere bir bakın: “Kadınlar arasında kutsanmış bulunuyorsun.” Geçen hafta Cebrail’in Meryem’e söylediği şu sözlerden bahsetmiştik: “Selam, ey Tanrı’nın lütfuna erişen kız! Rab seninledir” (1:28). Roma Katolik Kilisesi bu sözleri tesbih duasına çevirmiştir. Meryem’i onurlandırmak için Roma Katolik ya da Ortodoks olmamız gerekmiyor. John Calvin şöyle diyor: “Bugüne kadar, Tanrı’nın Meryem’in İsa Mesih’in annesi olmasını sağlayarak onu onurlandırdığını düşünmeden Mesih’te bize getirilen bereketlerden faydalanamayız.” Annesi Meryem’den dolayı İsa Mesih’e sahibiz, ve bunun için Meryem’e değil Rabbe şükretmeliyiz.

Daha da önemlisi, 1:42’de Elizabet yüksek sesle İsa hakkında haykırıyor: “rahminin ürünü de kutsanmıştır” (a. 42) 1:43’te şöyle devam ediyor: “Nasıl oldu da Rabbim’in annesi yanıma geldi?” Elizabet burada ne diyor? Bizim İznik İman Açıklamasında söylediklerimizi Elizabet Kutsal Ruh’un yönlendirişiyle söylüyor. Biz de inanç açıklamalarımızda, “Rabbimiz İsa Mesih’in Tanrı’nın Oğlu olduğuna, Tanrı ve insan olduğuna inanıyoruz” diyoruz.

 Birincisi, Elizabet Kutsal Ruh’un yönlendirişiyle gerçekten de insan olduğunu beyan ediyor. Elizabet rahminin ürünü (a. 42) ifadesini kullanırken İsa’nın gerçekten de insan olduğunu söylüyor. İsa Mesih annesinin özünden dolayı insandır. İsa insan doğasını nereden almıştır? Annesi Meryem’den almıştır. Yani İsa Mesih makul bir ruha ve varlığını sürdüren bir insan bedenine sahiptir. İsa Mesih de, bizleri ruhumuzla ve bedenimizle insan yapan herşeye sahipti ve insan doğasını da sürdürmeye devam etmektedir.

İkincisi, Elizabet, Kutsal Ruh’un yönlendirişiyle Meryem’in rahmindeki oğulun gerçek tanrılığını beyan ediyor. Elizabeth, Tanrı’nın ona “Rabbim’in annesi” (a. 43)  dediği Meryem’i selamlamak için böyle bir fırsat vermesine şaşırıyor. Elizabet’in burada ne dediğini görüyor musunuz? İnanç açıklamalarımızdan birisi Meryem’i teotokos, yani “Tanrı’nın annesi” ya da “Tanrı-taşıyan” olarak tanımlıyor, çünkü Meryem rahminde sadece insan olan bir oğul değil, aynı zamanda insan bedenindeki Tanrı Oğlu’nu taşıyordu.

Noel döneminde bu öğretiyi çok iyi anlamalıyız. Noel Tanrı’nın bizlere bir armağanıdır. Bu armağan Rabbimiz İsa Mesih’in beden alıp aramızda yaşamasıdır. Tanrı dünyaya geldi! Bizleri kurtarmaya geldi, çünkü bizler kendimizi kurtaracak güce ya da doğruluğa sahip değiliz. Aynı kurtuluşu bugün de sunmaya devam ediyor. Noel’e ya da yılbaşına değil Tanrı’nın Oğlu’na odaklanalım! Tanrı’nın Oğlu’na güvenelim. Baba, Oğul ve Kutsal Ruh’un Adıyla. Amin.