Teofilos’a Bir Duyuru | Luka 1:1-4
Teofilos’a Bir Duyuru
Bu günlerde ve özellikle de Noel’e yaklaştığımız bu günlerde batıda ve ülkemizde ‘Gerçek İsa Kimdir?’ gibi programlar yapıldığını, kitaplar yazıldığını, televizyonlarda uzmanların konuşturulduğunu görüyoruz. Bu uzmanlar Yeni Antlaşma’da okuduğumuz İsa’dan farklı bir İsa’dan bahsederek çok farklı bir portre çiziyorlar.
Bir de bunu, bu yılki başlama zamanından bir ay önce başlayan Kara Cuma ve Siber Pazartesi için aralıksız reklamlara eklediğinizde bencil, narsist, tatminsiz ve boş bir kültür için bir reçeteyle karşılaşıyorsunuz.
Bu nedenle, bizim gibi günahkarları kurtarmak için bir insan olarak dünyamıza gelen Tanrı’nın Oğlu’na, yani gerçek, kalıcı ve tatmin edici olana kalplerimizi ve zihnimizi odaklamak için eski Hıristiyan Advent mevsimini kullanıyoruz. Her sene Noel mevsimine geldiğimiz zaman, IPK’da Eski Antlaşma’daki bir peygamberlik kitabından Mesih’e nasıl işaret edildiğini anlatıyorum, ancak bu yıl doğrudan kaynağa gidip İncil’in Mesih’in gelişiyle ilgili söylediklerine bakalım diyorum. Bugün Luka 1:1-4’e ve Teofilos’a yapılan bir duyuruya bakmanızı istiyorum. Önümüzdeki hafta da Luka 1:5-23’e ve Zekeriya’ya duyuruya bakacağız ve bu şekilde Noel gününe kadar gideceğiz.
Hristiyanlık Gerçeklerle İlgili Bir Dindir (a. 1-2)
Luka, Roma’nın resmi bir görevlisi olduğunu düşündüğümüz Teofilos’a yazarken Luka İncili’ne çok güzel bir giriş yapıyor. Burada görmenizi istediğim ilk şey Hristiyanlığın gerçeklerle ilgili bir din olduğudur. Hristiyanlık gerçeklere dayalı bir dindir. Bu gerçeği Luka 1:1-2’deki ayetlerde çok net görüyoruz.
Birçok kişi (a. 1). Burada Luka’nın kullandığı kelime birçok kişi tarafından çok iyi bilinen gerçeklere işaret ediyor. Peki çok iyi bilinen gerçekler neler? Şöyle diyor: Birçok kişi aramızda olup bitenlerin tarihçesini yazmaya girişti (a. 1). Çok iyi bilinen bu gerçekler bazılarının İsa’nın aramızda yaşamış olduğunu yazmış olmaları değil. Luka olup bitenlerin tarihçesi (pragma) derken söylenenlerin (rema) tarihçesi demiyor, çünkü yazmakta olduklarının kendisine ait sözler olmadığını ama İsa’nın kendisine ait sözler olduğunu vurgulamak istiyor. İşte bu sebeple aramızda olup bitenlerin tarihçesi diyor. Eski vaatler artık İsa Mesih tarafından yerine getiriliyordu! Luka Eski Antlaşma peygamberliklerinin yerine gelmiş olduğunu yazıyor: başlangıçtan beri bu olayların görgü tanığı ve Tanrı sözünün hizmetkârı olanlar bunları bize ilettiler. Eski Antlaşma peygamberlerini, İsa’yla yaşamış olan, İsa’yı duymuş olan ve İsa’yı vaaz etmeleri için gönderilmiş olan Yeni Antlaşma elçilerini görüyoruz (Elçilerin İşleri 1), ve sonra da Luka’yı ve ikinci nesil Hristiyanları görüyoruz… ve kendimizi görüyoruz.
Hristiyanlık gerçekle ilgili bir dindir. Ama bizim toplumumuz ya da dünyanın diğer toplumları gerçeklerle ilgilenmiyor. Bizler neyin doğru olduğuna bakmadan duygularımızla, hislerimizle hareket ediyoruz. Haberler hep korku dolu olaylarla dolu. Medyayla insanlara ne kadar çok korku verirseniz, o kadar çok kullanırsınız. Medya ve yöneticiler bizleri sahte haberleriyle istediği gibi kullanmaya çalışıyor. Özellikle seçim dönemlerinde kimin ne dediğine bile bakılmıyor. Medya istediği adaya istediğini söyletip istediğini yazarak ortamı kontrol etmeye çalışıyor. Facebook, Twitter, Instagram gibi sosyal medya hesaplarında da insanlar sahte haberleri orman yangını gibi kontrolsüz bir şekilde yayıyorlar. Luka İncili’nin girişi sahte bir haber değil, gerçek olaylardır!
Hristiyanlık Sadık Bir Anlatımdır (a. 1-3)
Luka 1:1-2 ayetlerine tekrar bakalım ve 1:3 ayetini de ekleyerek Hristiyanlığın nasıl sadık bir anlatım olduğunu görelim. Çocuklar, geçen sene yaz kampında bir oyun oynamıştık. Birisinin kulağına bir kelime söylüyorsunuz herkes duyduğunu bir diğerine, o da yanındakine aktarıyor. En son kişiden bambaşka bir kelime çıkıyor. Bir de bir öykü anlattığınızı düşünün! Herkes birbirine anlatsın ve en son kişi bu öyküyü nasıl anlatır acaba? Tabii ki bambaşka bir öykü çıkar karşınıza. Neden? Çünkü bizler insanız. Luka da insandı ve İsa’yı gören ve dinleyen herkes insandı. Luka’yı yönlendiren Kutsal Ruhtu. Buradaki fark, Luka’nın İsa Mesih’in kim olduğunu, söylediklerini ve yaptıklarını sadık bir şekilde kayda geçirmesini sağlayan Kutsal Ruh’un ta kendisiydi.
Luka’nın araştırmasının ve açıklamalarının ne kadar titiz olduğuna dikkat edin. İsa’nın yaşamının ve hizmetinin başından beri İsa’yı tanıyanlara gittiğini söylüyor: Nitekim başlangıçtan beri bu olayların görgü tanığı ve Tanrı sözünün hizmetkârı olanlar bunları bize ilettiler (a. 2). Onikinci elçi olan Yahuda İsa’ya ihanet ettikten sonra intihar ettiği zaman, diğer onbir elçi Yahuda’nın yerini doldurmak için onikinci elçi arayışına girmişlerdi. Elçilerin İşleri 1’de Yahuda’nın yerine geçecek elçiyle ilgili şartlar şöyle:“Buna göre, Yahya’nın vaftiz döneminden başlayarak Rab İsa’nın aramızdan yukarı alındığı güne değin bizimle birlikte geçirdiği bütün süre boyunca yanımızda bulunan adamlardan birinin, İsa’nın dirilişine tanıklık etmek üzere bize katılması gerekir.” Yani, İsa ‘Mesih’in hizmetinin başından beri orada bulunmadıysan elçi olamazsın’ anlamına geliyor.
Luka’nın araştırmasının ve açıklamalarının ne kadar tutarlı olduğuna dikkat edin. Ben de bütün bu olayları ta başından özenle araştırmış biri olarak bunları sana sırasıyla yazmayı uygun gördüm (a. 3). Burada ‘araştırma’ olarak çevrilmiş olan Grekçe parakoluteo (παρακολουθέω) kelimesi aslında takip etmek, iz sürmek anlamına geliyor. Rabbimizin yeryüzündeki yaşamı ve hizmeti bu dünyada izler bırakmıştır, ve Luka da bu izleri takip ettiğini söylüyor. Luka’nın İsa Mesih’in işleriyle ilgili öğrendiklerini yeni nesle aktarabilmek için görgü tanıklarıyla konuştuğunu ve birçok yere gittiğini görüyoruz.
Luka’nın araştırmasının ve açıklamalarının ne kadar düzenli olduğuna dikkat edin. Teofilos’a hitap ederek bunları sana sırasıyla (düzenli bir şekilde) yazmayı uygun gördüm diyor (a. 3). Bu ne anlama geliyor? Okulda not tutan öğrenciler gibi ya da burada vaazları not tutan sizler gibi not tutmakla yetinmiyor. Luka, sadece önemli gördüğü bazı anlatıları ya da olayları kaydetmiyordu. Luka İsa’nın kim olduğunu düzenli bir sırayla anlatan bir tutanak tutuyordu. İncil ile diğer dinlerin dini kitapları arasındaki en büyük farklardan birisi de budur. Diğer dinlerin kitapları insanların anlatılarını, söylediklerini ve olayları birbirlerinden kopuk bir şekilde ve hatta birbirlerine zıt bir şekilde anlatırlar. Bazı dinlerin kitapları tek bir insanın özel vahyi olduğunu ve Tanrı’dan olduğunu iddia ederlerken biz bu iddiaların gerçekliğini sorgulayamayız. Luka ise bize Hristiyan inancının nasıl halka açık olduğunu ve dolayısıyla doğruluğunun sorgulanmasına açık olduğunu gösteriyor. Birçok kişi Hristiyanlığın gerçeklerine, iddialarına ve kaynaklarına saldırırken diğer dinlerin gerçeklerine saldıramıyorlar. Luka’nın da belirttiği gibi Hristiyanlık gerçeklerin sadık bir anlatımıdır.
Uygulama: Bütün Bunların Benimle Ne İlgisi Var? (a. 4)
“Tamam, bütün bu gerçekler sadık bir şekilde anlatıldı diyelim. Ama bütün bunların benimle ne ilgisi var?” Eski zamanlardan bir ilahiyatçı olan Aquinas Luka İncili’nin önemini anlatırken Luka’nın Tanrı’yı seven ya da Tanrı tarafından sevilen anlamına gelen Teofilos’a yazdığını söylüyor. Sonra Aquinas şöyle devam ediyor: “O zaman Tanrı’yı seven veya O’nun tarafından sevilmeyi arzulayan kişi, bu İncil’in kendisine yazılmış olduğunu düşünsün ve bunu kendisine sunulan bir hediye olarak korusun.” Luka İncili’ne yazılan bu önsöz sizi neden ilgilendirsin ki? Bugün buradasınız. Bugün Tanrı’nın sesini duyuyorsunuz. Ve Tanrı şöyle diyor: “İnançsızlığı bırak; inan! Göklerden dünyaya gönderdiğim Oğlum İsa Mesih’e inan! İsa’nın yeryüzüne geldiğine inan, çünkü sen kendi başına cennete gidemezsin! Senin yapmak zorunda olup da yapamadığını O yaptı. Bir günahkar olarak hak ettiğin ölümü senin yerine İsa Mesih’in öldüğüne inan! İnan!”
“Bütün bunların benimle ne ilgisi var?” İnanmanın güvence altına alınması gerekir. Luka 4’te Luka’nın Teofilos’a yazdığı İncil’in amacını nasıl açıkladığına dikkat edin: Öyle ki, sana verilen bilgilerin doğruluğunu bilesin.
Ve bu güvence, bu cesaret, bu güven sizin duygularınıza değil; İsa’nın yapmış olduklarına, yani İsa’nın gerçeklerine dayanır. İnancınız, İncil’in gerçek ve sadık tarihsel kayıtlarının sağlam temeli üzerine inşa edilmiştir.
Baba, Oğul ve Kutsal Ruh’un Adıyla. Amin.