Yuhanna’nın Övgüsü | Yuhanna 1:1-18
Yuhanna’nın Övgüsü
Yeni bir başlangıç. Hepimiz yaşamlarımızda yeni bir başlangıç istemiyor muyuz? Sapkın yollarımızdan, yanlışlarımızdan, cehaletimizden, aptallığımızdan, günahlarımızdan yeni bir başlangıç. Yuhanna İncili’nin önsözünde bize açıklanan yeni bir başlangıç şudur: , Rabbimizin yeryüzüne gelmesiyle, Tanrı kurtuluş planında yeni ve nihai bir çağ başlatıyor. İlk anne babamız olan Adem ve Havva’nın Bahçe’de günaha düşüşlerinden beri, Rab tarih boyunca halkını kurtarmak için çalışıyor. Günahla bozulmuş dünyayı Tufan aracılığıyla kurtarmıştı ve daha sonra da putlara tapan bir toplumun içerisinde putlara tapan bir aileden gelen Avram’ı çağırarak kendisine bir halk hazırlamaya başlamıştı. Rabbin kendisi için hazırlamakta olduğu halk, Musa zamanında Mısır’dan mucizevi bir şekilde çıkartıldıktan hemen sonra altın bir buzağıya tapmıştı. Ama şimdi Yuhanna Tanrı’nın yepyeni bir başlangıçla başladığını söylüyor! Daha önce olmuş olan her şey, Tanrı insan şeklinde, insan bedeninde yeryüzüne ayak basana kadar eksikti! Tanrı eski gidişatın düzenini bitirip eski şeylerin amacını görkemli bir şekilde yerine getirecekti. Tıpkı bir tırtılın kelebeğe dönüşmeden önceki hayatının bir hazırlık evresi olması gibi, Tanrı’nın Mesih’in gelişinden önce yaptığı ve söylediği şeyler de bir hazırlıktı. Artık eski yeniye dönüştürülmüştür. Yeni eskiden gelir. İsa Mesih’in en sevdiği Elçi olarak bildiğimiz Yuhanna Tanrı’nın kurtuluş tarihine yepyeni bir başlangıç getirdiğini gösteriyor.
Yeni Bir Yaratılış (a. 1-5, 9-13)
İlk olarak, Yuhanna Tanrı’nın yeni bir yaratılış getirmiş olduğunu söylüyor. Yaratılış 1 ile Yuhanna 1 arasındaki benzerlikleri farkettiniz mi? “Başlangıçta Tanrı” (Yar. 1:1); Başlangıçta Söz vardı (a. 1). “Tanrı gökleri ve yeri yarattı” (Yar. 1:1); Her şey O’nun aracılığıyla var oldu, var olan hiçbir şey O’nsuz olmadı (a. 3); (Her şey onun aracılığıyla yaratıldı, ve yaratılmış olan hiçbir şey onsuz yaratılmadı); O, dünyadaydı, dünya O’nun aracılığıyla var oldu (ἐγένετο-yaratıldı), ama dünya O’nu tanımadı (a. 10). “Ve Tanrı “Işık varolsun” dedi ve ışık varoldu” (Yar. 1:3); Işık karanlıkta parlar. Karanlık onu alt edemedi (a. 5); Dünyaya gelen, her insanı aydınlatan gerçek ışık vardı (a. 9). “Ve Tanrı “Sular türereyip çoğalan canlı yaratıklarla çoğalsın” dedi” (Yar. 1:20); Yaşam O’ndaydı ve yaşam insanların ışığıydı (a. 4). “Sonra Tanrı, “Kendi görünümümüzde, kendi benzeyişimize göre insan yapalım” dedi (Yar. 1:26); Kendisini kabul edip adına iman edenlerin hepsine Tanrı’nın çocukları olma hakkını verdi (a. 12).
Yuhanna Yaratılış 1’e atıfta bulunarak, Mesih’teki bu yeni başlangıcın ne kadar görkemli olduğunu göstermek istiyor. Yani, bu yeni yaratılışın başının Mesih olmasının çok daha görkemli olduğuna işaret ediyor. Yaratılış 1:3’te de okumuş olduğumuz gibi Tanrı her şeyi sözüyle yaratmıştır. “Ve Tanrı dedi.” Böylece her şey Tanrı’nın sözü aracılığıyla yaratılmış oldu. Yüzyıllar boyunca teologlar bu gerçeği anlamaya çalıştılar. Tanrı’nın yaratma eyleminde kullandığı ve konuştuğu bu ‘söz’ İsa Mesih’in ta kendisidir. Başlangıçta var olan Söz, kendisi Tanrı’nın ta kendisi olan Söz, Tanrı’yla birlikte olan Söz İsa Mesih’in ta kendisiydi. Yuhanna 1:1-3 ayetleri İsa Mesih’in Tanrı’nın kendisi olduğunu söylemektedir, ve İsa’nın yaratıcı olması gerçeği O’nun yeni yaratılışın, yeni bir başlangıcın başı olduğu anlamına gelir.
Aynı zamanda Mesih bu yeni yaratılışın ışığıdır. Yaratılış 1:2 “Yeryüzü şekilsizdi ve boştu ve karanlık derinliğin yüzündeydi” diyor. İlk yaratılışın karanlık olması henüz yaratılmış olan bir ışığın olmamasından kaynaklanıyordu. Fakat bu yeni başlangıcın karanlığı günahın, çürümüşlüğün, yobazlaşmışlığın, ve kötülüğün karanlığıdır. Tüm kozmoz, evren, dünya ‘karanlıktadır’. Ama Mesih karanlığa parlayan ışıktır. Ve buradaki metinde okuduğumuza dikkat edin: “ama karanlık onu alt edemedi.” Burada kullanılan Grekçe kelime güçle, kaba kuvvetle, askeri güçle ele geçirme anlamına geliyor. Fakat karanlık ışığı alt etmeye çalışsa da Mesih’in hakim gücünü vazgeçirememiştir, Mesih’i yolundan döndürememiştir.
İsa Mesih bu yeni yaratılışta yaşamın kaynağıdır. Yaratılış 1:11’de şöyle yazıyor: “Ve Tanrı “Sular türeyip çoğalan canlı yaratıklarla çoğalsın… dedi.” İlk yaratılışta Tanrı doğal, dünyasal, fiziksel bir yaşam vermişti. Ama bu yeni başlangıçta ebedi, göksel, ruhsal bir yaşam veriyor. Ve bu ebedi yaşamın kaynağının Mesih olduğunu okuyoruz. Yaşam O’ndaydı.
Yeni Bir Vahiy (a. 14, 16-18)
Bu yeni yaratılışı ilkinden çok daha iyi yapan şey, Yuhanna’nın da söylediği gibi, lütfun yeni bir vahyidir. Yahudiler Musa’nın Yasası’na sahiplerdi ve tüm Yasa Rabbin gelişine hazırlık için ve onun gelişini ilan etmek için yazılmıştı. Eski Antlaşma’da Musa’nın Yasası’nın zirve noktası Tapınak idi. Yuhanna’nın İsa Mesih hakkında kullandığı tasvirler tapınakla ilgili kullanılan tasvirlerle birebir aynıdır. Yuhanna’ya göre tapınak ne ise İsa Mesih de odur! Tapınak Tanrı’nın kendi halkı arasında çadır kurmasıdır, yani Tanrı’nın halkının arasında bulunmasıdır. İsa Mesih’in beden alışı da Tanrı’nın halkının arasında çadır kurması, halkının arasında yaşamasıdır. Herşeyi yaratmış olan aynı ebedi Söz (Logos) beden alıp biz günahlı insanların arasında yaşamıştır: Söz, insan olup aramızda yaşadı (a. 14). Burada yaşadı olarak çevirdiğimiz Grekçe ἐσκήνωσεν (eskeynosen) kelimesi ‘çadır kurdu’ olarak çevrilebilir. Rab Çadır Tapınağın ve Süleyman’ın tapınağının amacının İsrail’e Tanrı’nın onların tam ortasında olduğunu hatırlatmak içindi: Yuhanna da bizlere şunu hatırlatıyor: “Söz beden aldı ve aramızda çadır kurdu.” (Mısırdan Çıkış. 24:15-16; 25:8-9; 40:34).
Ve Tanrı’nın varlığının yeri nasıl günahkarların arasında ise, Rabbimiz İsa Mesih de bu mükemmel lütfun yeni vahyidir: O’nun yüceliğini -Baba’dan gelen, lütuf ve gerçekle dolu biricik Oğul’un yüceliğini- gördük (a. 14). Bu, Mısır’dan Çıkış 34:6 ayetindeki ‘inayeti (lütfu) ve hakikati çok olan’ açıklamasından geliyor. Rabbin antlaşmasına bağlılığını gösteren iki kelime var. İsa Mesih Tanrı’nın antlaşmasına bağlılığının doluluğudur. Yuhanna 1:16 ayetine bakalım: Nitekim hepimiz O’nun doluluğundan lütuf üzerine lütuf aldık. Lütuf doluluğu tüm doluluğuyla Mesih’te bulunur. Lütfun tükenmeyen kaynakları yalnızca Mesih’te bulunur. Eski Antlaşma’da lütfa hazırlığı görürken Yeni Antlaşma’da lütuf doluluğunu görüyoruz: Kutsal Yasa Musa aracılığıyla verildi, ama lütuf ve gerçek İsa Mesih aracılığıyla geldi (a.17).
Tanrı’nın varlığının yeri günahkarların arasındaki tükenmez lütuf pınarı iken, İsa Mesih Tanrı’nın tüm varlığının yeni vahyidir. Tanrı’yı hiçbir zaman hiç kimse görmedi. Baba’nın bağrında bulunan ve Tanrı olan biricik Oğul O’nu tanıttı (a. 18).
Tanrı İsa Mesih’te yeni bir yaratılışa başlamıştır. Yuhanna, Yuhanna İncili’nin sonunda yeni yaratılışın amacını şöyle açıklıyor: “Ne var ki yazılanlar, İsa’nın, Tanrı’nın Oğlu Mesih olduğuna iman edesiniz ve iman ederek O’nun adıyla yaşama kavuşasınız diye yazılmıştır.” (20:31). Ve kendisini Mesih’te saklayan kişi yeni bir yaratılıştır. ‘Bir kimse Mesih’teyse, yeni yaratıktır; eski şeyler geçmiş, her şey yeni olmuştur.’ (2 Kor. 5:17).
Baba, Oğul ve Kutsal Ruh’un adıyla. Amin.