Zekariya’ya Bir Duyuru

Önümüzdeki dört Pazar günü boyunca İncil’de Rabbin doğumuyla ilgili yapılan duyurulara bakıyor olacağız.

İsa’nın doğumuyla ilgili öyküleri o kadar çok duyduk ki artık bu öykülere karşı bağışıklık kazanmış gibiyiz. Bu öyküleri ilahilerimizde, vaazlarda, evlerimizde o kadar çok işitiyoruz ki artık bilmediğimiz bir şey kalmamış gibi geliyor bize. Çoğumuz da bu hikayelere karşı bağışıklık kazandığımız için bu hikayeler artık bize anlamsız geliyor. Ben de sizin pastörünüz olarak bu konuları size nasıl vaaz olarak aktarabileceğimi düşünüyorum. İsa’nın doğumuyla ilgili duyurudan önce Vaftizci Yahya’nın sürpriz doğumunun duyurulduğunu görüyoruz. Bugün Zekeriya’ya yapılan bu duyurudan önce bu duyurunun neden bir sürpriz olduğunu anlatmak istiyorum.

Bu öyküde Luka’nın tarzındaki sürprize dikkatinizi çekmek istiyorum. Luka’nın tarzının bir sürpriz olduğunu söylüyorum, çünkü 1:1-4’teki giriş ayetlerinde Herodotus, Thucidides, ve Polibius gibi Grek tarihçilerinin tarzını kullanıyor. Böyle klasik Grek tarzını kullandıktan hemen sonra sıradan isimlere, olaylara ve ayrıntılara girmeye başlıyor. Örneğin 1:5 ayetine bir bakın: Yahudiye Kralı Hirodes zamanında diyor. Hirodes Yahudi değildi ve Yahudiye’yi İÖ 40 ile İS 4 tarihleri arasında yönetmişti. Yahudi değil Idumalı idi. Idumalılar Edomlu ve Yahudiye karışımından ortaya çıkan bir gruptu. Hirodes itaatsizlikleri acımasızca cezalandırıyordu. Hirodes hiç sevilmiyordu. Hatta Hirodes öldüğü zaman ölümüne kendi ailesi bile ağlamamıştı. Yaratılış 49’da İsrail’in krallarının nasıl olmaları gerektiğini görüyoruz. Hirodes Yahuda oymağıyla ilişkili değildi. Yeşaya 11’de de önbildirilmiş olduğu gibi, Rab Davut’un soy ağacından yeni bir fidanın çıkmasını sağlıyordu. İşte gerçek ışık, Hirodes’in başını çektiği bu karanlık yapının tam ortasına İsa Mesih’te gelmişti.

Luka giriş bölümünde yazdıklarının doğrulanabilir gerçeklerle ilgili olduğunu söyledikten hemen sonra burada doğa üstü konulara girerek bizi şaşırtıyor. Luka 1:15, 35, 41 ve 67 ayetlerinde Kutsal Ruh’un rolüne de dikkat edin. Luka dünyayı tanımlarken yeni bir dünyanın gelmekte olduğunu anlatıyor.

Bütün bu ayrıntılar ve bütün bu mucizeler İsa Mesih’in müjdesine iki yönlü bir tepkiyi tasvir ediyor: 1. Benim hayatımla alakası yok ve 2. inanılması çok zor. Fakat Luka buradaki öykünün mucizevi ve sıradan olduğunu bizlere anlatıyor.

Rabbin Kullandığı Araçlardaki Sürpriz

İkinci olarak, Rabbin kullandığı araçlardaki sürprize dikkat edin. İşte o günlerde Aviya bölüğünden Zekeriya (Tanrım hatırlar anlamına geliyor) adında bir kâhin vardı. Harun soyundan gelen karısının adı ise Elizabet’ti (a. 5). Luka Yahudi uygulamalarını o kadar ayrıntılı veriyor ki, 1 Tarihler 24’te Davut’un rahipleri yirmi dört kısma böldüğü uygulamadan bile bahsediyor. Rahip Zekeriya’nın Harun soyundan gelen karısının adı ise Elizabet’ti. Elizabet ‘Tanrım bir antlaşmadır’ anlamına geliyordu. Burada şaşırtıcı olan, 1:6’daki ayetin söylediği gibi onların sadık İsrailliler olmaları değildi. 1:7 ayetinde de dediği gibi: Elizabet kısır olduğu için çocukları olmuyordu. İkisinin de yaşı ilerlemişti. Yaşı epey ilerlemiş bir çiftin hamile kalması büyük bir sürpriz, değil mi? Günümüzde invitro fertilizasyonu, suni tohumlama yöntemi ve kriyojenik dondurma embriyoları gibi yöntemler uygulanıyor. Bu yöntemlerle yaşınız ilerlemiş olsa da çocuk sahibi olabiliyorsunuz. Kutsal Yazıları bilen bizler için Elizabet’in durumu bizleri şaşırtmamalı. Kısır olup da çocuk doğurma yaşını geçmiş başka bir kadın daha vardı, hatırladınız mı? İbrahim ve Sara. Yakup ve Rakel de aynı durumdaydı. Manoa’nın karısı, Elkana ve Hanna gibi isimleri de hatırlıyoruz. Bu durumlar bizim için hiç de sürpriz sayılmaz, çünkü Tanrı kendi halkı için harika bir iş yapmaya başladığını bu tür işaretlerle gösteriyordu. Rabbimiz gizemli bir şekilde hareket ederek işlerini gerçekleştirmeye devam ediyor.

Ve böylece, Zekeriya’nın mensubu olduğu rahipler grubunun bir kısmı görevdeyken, tapınağa gitme sırası ona gelmişti, yani Zekeriya ilk perdenin ötesine geçecekti, yani Kutsal yere girip perdenin hemen önünde tütsü sunağının önünde duracaktı. Zekeriya Ahit Sandığı’nın olduğu Kutsallar Kutsalı’nda (a. 8-10) olacaktı. Ve Cebrail Zekeriya’ya görünüp bir oğlunun doğduğunu duyurdu ve Zekeriya, ondan önceki İbrahim gibi bunun doğru olabileceğine inanamadı: “Zekeriya meleğe, “Bundan nasıl emin olabilirim?” dedi. “Çünkü ben yaşlandım, karımın da yaşı ilerledi.” (a. 18).

Rabbin Mesajındaki Sürpriz

Burada gördüğümüz üçüncü nokta da Rabbin mesajındaki sürpriz. “Rabbin ona bir melek göndermiş olduğuna neden inanmadı?!” diye sorabilirsiniz. Malaki peygamberden beri 400 yıl boyunca Rab sessizdi. Ve kendisinden önceki yüzlerce, binlerce rahip gibi Zekeriya da tapınağa sessiz bir şekilde İsrail için dua etmeye gitmişti. Tapınakta sadece kendi dualarının yankılanmasını bekliyordu. İnanamamasının nedenini anlıyoruz. Bu sırada, Rab’bin bir meleği buhur sunağının sağında durup Zekeriya’ya göründü. Zekeriya onu görünce şaşırdı, korkuya kapıldı. Melek, “Korkma, Zekeriya” dedi, “Duan kabul edildi. Karın Elizabet sana bir oğul doğuracak, adını Yahya koyacaksın (a. 11-13). Güzel bir sürpriz! Artık sessizlik kesilmişti!

Ve meleğin Zekeriya’ya ‘duan kabul edildi’ ya da ‘duan işitildi’ (a. 13)  demesi de bir sürpriz. Hangi dua? Biz Zekeriya’nın bir oğul dileğiyle dua ettiğini düşünüyor olabiliriz. Ama Zekeriya’nın Kutsal Yer’de dua ediyor olması hayatta bir kere olabilecek bir tecrübeydi. Ve o anda tüm İsrail halkını temsil ediyordu. Ne için dua ediyordu? Hangi konu için dua ediyordu? Hiç şüphesiz, bir sonraki bölümde Şimon ve Anna’nın da ettiği duayı ediyordu: Kurtarıcının gelmesi için dua ediyordu. Duan kabul edildi… duan işitildi derken Senin oğlun olsun diye ettiğin dua değil, ama İsrail’in Kurtarıcısı gelsin diye ettiğin dua işitildi. Ve bu duanın bir kısmı, Zekeriya ve Elizabet’in Yahya adını verecekleri oğullarının (a. 13) Kurtarıcı’nın habercisi olarak önden gidip onun yolunu hazırlaması içindi. Sevinip coşacaksın. Birçokları da onun doğumuna sevinecek (a. 14) diyor. Sadece sevinip coşmakla ya da onun doğumuna sevinmekle kalmayacaklar. Neden? Çünkü O, Rab’bin gözünde büyük olacak (a. 15). Yahya’nın doğumu Kurtarıcı’nın İsrail halkına gelmesi için bir araçtı.

Rabbin Habercisindeki Sürpriz

Son olarak, bu bizi Rabbin habercisindeki sürprize getiriyor. Yani Yahya’nın doğumu. Şuna dikkat ettiniz mi? Aslında Yahya’nın doğumuyla ilgili anlatılanlar kesinlikle Yahya’yla ilgili değil. Aslında İsa Mesih’le ilgili. Yahya İsa’yı insanlara götüren bir köprüydü. Yuhanna İncili’nde söylediği gibi: “O büyümeli, bense küçülmeliyim.” (Yuhanna 3:30).

Yahya hakkında şöyle diyor, hiç şarap ve içki içmeyecek; daha annesinin rahmindeyken Kutsal Ruh’la dolacak (a. 15). Verdiği vaazlarla ve tövbe çağrılarıyla İsrailoğulları’ndan birçoğunu, Tanrıları Rab’be döndürecek… ve Rab’bin önünden gidecektir. Burada İsrail’in Rabbi’nden Rab İsa’ya  nasıl ince bir şekilde bağladığına dikkat edin. Yahya Rab’bin önünden gidip Rabbin yolunu hazırlayarak, babaların yüreklerini çocuklarına döndürmek, söz dinlemeyenleri doğru kişilerin anlayışına yöneltmek ve Rab için hazırlanmış bir halk yetiştirmek üzere, İlyas’ın ruhu ve gücüyle Rab’bin önünden gidecektir.

Burada Luka Yahya’dan önceki son peygamber Malaki’ye atıfta bulunarak Malaki’deki şu ayetlerden bahsediyor:

Malaki 3:1 “İşte habercimi gönderiyorum. Önümde yolu hazırlayacak. Aradığınız Rab ansızın tapınağına gelecek; görmeyi özlediğiniz antlaşma habercisi gelecek” diyor Her Şeye Egemen RAB.

Malaki 4:5-6 “RAB’bin büyük ve korkunç günü gelmeden önce size Peygamber İlyas’ı göndereceğim. O babaların yüreklerini çocuklarına, çocukların yüreklerini babalarına döndürecek. Öyle ki, gelip ülkeyi lanetleyerek yok etmeyeyim.”

Malaki 4:6’da bahsedilen babalar, İsrail halkının isyan etmesine neden olan İsrail’in eski babalarıydı. Ama Yahya’nın vaazları ve tövbe çağrısı bu babaların çocuklarının iman etmelerine ve yaşamlarını ataları İbrahim’in, İshak’ın ve Yakup’un imanıyla uyumlu hale getirmelerine neden oluyor. İşte bu şekilde Rabbin kendisi için hazırlanmış oluyorlardı. Güzel bir sürpriz! Baba, Oğul ve Kutsal Ruh’un Adıyla. Amin.